Vola tstew

Tsole'a oel rusikxa relit a eltur tìtxen si. Tsal wìntxu futa txura tirea tsun emrivey keng mì sìfkeytok angäzìk.

Vur plltxe teri pongu *sìftiatu kifkeyä a tìkangkem seri mì txawewa atxkxe alu Antarctica. Sre fwa zìsìkrr awew za'u, yafkeyk slu fe' ulte yrrap a ta herwì sngä'i. Fo zene txivìng kelkut sneyä fa tawsìp, slä fo ke tsun mivunge vola nantangit a fo sivar fte sivop ka hertxayo sì tskxepay, taluna tawsìp lu hì'i ulte yafkeyk lu ngäzìk nìtxan. Tutel a vewng aynantangit fot yìm fa lefngapa telem fteke hivifwo ulte pänutìng futa tätxaw ye'rìn. Tsakrr fo hum, ngian yrrap lu txan ulte ke tsunslu fwa fkol munge aynantangit. Fratutel zene txivìng Antarcticat.

Furia vewngyu tätxaw aynantang pey, slä po ke zera'u. Aynantangìl kxeykakx *tìyìmit ulte zene väpivewng. Fol stä'nì ayyayot, sar mekret a ta kelku sìftiayatuä, slä tìrey feyä lu txa'. 'Awa nantang terkup taluna lu koak nìtxan, lahea pum zup ta tskxe ulte lu leskxir ne kxitx.
Nantang alu Maya slu leskxir krra yom tsnganit a ta tsawla payoang taluna talioangìl lepay pot frìp. Frapo alahe poru srung si ulte poe ke terkup, slä tsun kivä nìngäzìk nì'aw....

Tsakrrvay vewngyu aynantangä fmi stivarsìm sutet sì mekret fte tätxaw sì munge aynantangit ne'ìm, slä kawtu ke new srung sivi. Maw txana krr po flä ulte sute za'u ne kelku tìftiatuä, slä aynantangìl ke tok tsatsenget.... Pol rayun telemit hu keruseya nantang akoak ulte fpìl futa frapo terkup nìteng, futa ke tsolun telemit kxakx. Slä krra steftxaw tsat nìno, tse'a futa lahea ayhapxì telemä lu mek. Fo holifwo! Vewngyu kerä pxaw kelku ulte ulte fo ultxarun mrra nantangit. Fo räpun fìtsap nìprrte'. Krra frapo new hivum, 'awa nantang ke new kivä ulte tul neto. Vewngyul pot nong ulte fìfya run Mayat leskxir. Set pongu lu 'änsyem ulte vur 'i'a.

Txo nivew ivomum nì'ul, inan tìsla'tsu letsim.
Aylì'u angawmop:
tìftiatu kifkeyä - scientist
tìyìm - bonds

Tìk'ìn

Kintrram lolu oer tìk'ìn (nì'i'a!) hu soaia. Awnga tolok tsengit a lok ayram alu Jeseníky. Lora tseng fte kelku sivi - spulmokri tsatsenge tìkangkem ke si, tìfnu, ayramtsyìp fratsenge.... Awnga sop nì'it ka ayram, slele mì ora angawnop ulte tse'a sengit a eltur tìtxen si.
Oel syolep ayrelot, tìng nari:

ram apxa frato mì fìkllpxìltu (Praděd)

'ora angawnop a fkol sar fte syurati sleykivu fa pay

'ora prrwllä - ayyomhì'ang tsawl slu fitsenge

sä'o a kxäkx tskxet a nga' tsyeymit lefngap (former golden mill)

mì na'rìng ayioangä

Yafkeyk ke lolu yo' - krro som lu nìhawng, krro tompa zerup, slä zene fko srefivey fì'ut.
Tìk'ìn lu krr a sunu, slä txan ke nìtam.
Txo nivew tsive'a ayrelit nì'ul, kä fìtsenge.

Sìrol Larenä Tor - hapxì amrrve

Mefol tsame'a *mezama ayzìsìtit a za'u sì kä. Vospxì lam mefor pxel swawtsyìp.

Mefo hahaw 'awsiteng fratxon, Larenìl rol sìrolit sneyä fratxon ulte Tsyaral yune pot. Mefo pängkxo txana swawo avawm ulte mì srr slele lukpen mì laroa 'ora teya ta 'oma sänrr a tawta. Mefo yawne lolu fìtsap sìn pxawpa txampayä ulte plltxe teri tìyawn nìtxan.

Slä ke'u ke lolatem. Ulte nìsyen krr ftem ulte tì'i'a sim. Sre haym trrä asyen mefo tìran mì sreton'ong kxamlä wäpan ayukmì a na'rìng a peseng Larenìl ramun Tsyarat.

Tsavospxìmì Laren nolume fyape tsun hivangham, slä set fnu nìmun. Tìran nìk'ong, fyep tsyokxit poeyä nìk’ärìp ulte sì'efu peyä to hewnea pxen a yemstokx pol lolu ngul. Nì'i'a po holeyn mì pawpa kilvanä awin ulte zamunge Tsyarat snone. Mefol 'aku ayhawnvenit ulte yem ayvenut paynemfa. Txon'ong lolu sang, hufwetsyìp aketìfnunga' tìran nìk'ong, 'awvea aysngawyayo tsun fko stivawm.

- San zene kivä sìk, poltxe po tengkrr fyep tsyokxit poeyä mi, slä ke nìn poet. Tsaw ke lolu tìpawm ki säplltxe.
- San srane sìk, poleng poe. Nìteng *tìkeftxo za'u poene, fko tsun stivawm ngamit a ku'up lu na fngap mì mokri poeyä.
- San fraylì'ul oeti txìng, ma Tsyara. Txo tsivun oe rivol ngar fu ngivop relit amip set, oe tsakem silvi. Ngal tsive'a kifkeyt a mek lolu srekrr ulte set fko tsar teya si fa oeng sì eveng oengeyä. Fì'u tsivun oe ngar stxenutivìng. Kifkey oeyä lu teya ta tìlor sì ingyentsim nì'aw krra fkeytok fìtsenge menari a tsun tsat tsive'a. Ulte furia ton lu kawng fìtsenge, tse, vawma tonìri sute li srekrr emrarmey mì lahea hifkey sì ayhrr. Nga yawne livu oer nìfya'o a tsunslu txantxewvay. Oe fmivi sleykivu ngati nitram sìk.
- San ma Laren... sìk, sngä'i poe. Pol fneyku poet fa fwa nìn poet.
- San kehe, oe tsivun piveng tsaylì'ut, slä ke payeng. Ke pxan oe. Ngati sleykeru nitram Kaytarìl. Nì'aw txanewa tute lekye'ung tsun ngaru txeykivìng fìfpomit ulte meykivll'an sängä'änit peyä nì'eng. Kaytar lu txep sì lrrtok tengkrr oe lu kxener sì tìrol sì *tìkeftxo. Oe lu nì'awtu txankrr nìhawng. Ngulpin lu hapxì tireayä oeyä set ulte ke new futa nga slu ngul nìteng. Slä tsalsungay.... sìk.

Poel fyolep tsyokxit peyä fa mesyokx sneyä, kxeltek sì pom nìwin. Tsakrr lonu pot ulte klltxeykay re'ot sneyä mì 'etnaw peyä. San fmi kivä oehu, ma Laren. Oel fyayep tsyokxit ngeyä krra oeng tìran kxamlä säfpxäkìm ulte kxawm ioil avawm ngat zalyatsong sìk.

- San oel fmayi frakemit a nga ätxäle si oer. Slä furia oel spayaw futa tsaw tsunslu nga rä'ä vin. Pxaya kifkey klltxay eo nga, ma Tsyara, ulte oe ke tsun tsive'a fya'ot a tsaw 'ayi'a. Slä fì'u ke lu fìtsenge, nam'ake. Kxawm tsaw lu sìltsan nì'ul fìfya. Ke omum nì'ul li, txo amomum oe srekrr. Tìyawnìri zerok oe nìfya'o leyapay, furia kawkrr tsaw ke var txankrr zerok oe. Oeng ke layatem, oeng lu ketsukterkup, fyape tsunslu tsaw a oeng ke sngayä'i livu ke'o' fìtsap? Srake oeng sngayä'i väpive'kì fìtsap? Ke nivew oel tsat sìk. Pol nìn poet ulte lrrtok soli *nìknitram, fa tìsraw. San fpìl oel futa ngar zenatse smivon Kaytar yola krro nì'aw fte tsivun po yawne livu ngar nìtxan. Nì'i'a skxakep oe lu txantslusam. Taluna krra ngal rayun Kaytarit, kxawm ngal pot tayatep. Tsatxep ftang nivrr trro, ma yawne ulte ingyentsim 'ìp. Ulte tsakrr Larenìri zayeratsok kxawm sìk.

Tsyara sngä'i tsngivawvìk nìfnu, nìtxan nìfnu. Larenìl meyam poet, pom sì tsìsyì nìflrr san kehe sìk. Poel teykätxaw säpomit por, tsakrr mefo mäpeyam fìtsap aylì'uluke.

Krra syena ayatanvi sänrrä a'om slu vawm, mefol yemstokx ayhawnvenut sì kllkxem. Larenìl poet meyam nìmun ulte lrrtok si.
- San zene kivä sìk, plltxe Tsyara. San zene oe. Slä fwa txìng ngat lu ngäzìk nìhawng, ma Laren. Zene spivaw sìk.
- San spaw oe. Fpìl oel futa nga yawne lu oer  taluna hayum nga. Taluna ke tsun tswiva' Kaytarit ulte taluna ke tswera' pänutìngit a tolìng ngal. Nga lu Tsyara a kä hifkeykip ulte fpìl oel futa ngari to ketsrana Eywatsyìp a tsivun oe limvu KINä txopu si nìtxan. Txo ke livu nga teng to fìpo a nga lu, ke fpivìl oe ngateri nìfya'o asìltsan nìtxan sìk.
- San srekrr ngal peng oer fayluta ngar yawne livu ketsrana mokri a ke livu ngam mokriyä ngeyä sìk.
- San oe parmlltxe pxìm ma yawne - tsaw lolu sre tana krr sìk.

Mefo tätxaw ne kelku sre fwa tìvawm zola'u fte yivom syena wutsot, fte kiväteng syena txon, fte rivol sì stivawm syena wayti. Mefo ke hahaw tsatxon ulte Laren rol yola krro sresrr'ong. Ke lolu tsaw tilor alor. Tsaw plltxe teri rolyu a kerä kifkeyka a ke smon poru. Tìsop peyä stum eltur tìtxen ke si; Tsyaral ke tslam ralit tìrolä ulte Laren rol nìksran. Fìfya'o a plltxe fko san kìyevame sìk holek, mefo nìwotx ke 'efu nitram.

Krra tsawke sroler, Larenìl txìng poet mawkrra pänutìng futa leykayatem pxenit sneyä ulte mefo ultxa sayi kelkueo. Nìngay krra poe zola'u tsatsenge po pey li ulte lrrtok si nìfnu sì nìseykxel. Poru lu pxen ateyr, 'ekxina raspu' sì ngima 'are aku'up a rikx hufwemì. 'Oma tsawkel leykatem 'opinit peyä fa sänrr a'om.

Tsyaral fyep tsyokxit peyä. Poel yemstokx pxenit a ta flawkx atxa', lolu poer tstal fte tsivun wivem wä zongyu. Nikre alayon hu sänrr atun sì a'om rikx mì hufwe, slä vawma ioi lefngap txay mì re'o.

- San Eywa ngahu, ma Laren sìk, poltxe poe. San nivew oe tivìng ngar nì'ul sìk.
- San holpxayìri a nga tolìng oer tam. Mezama ayzìsìto a zaya'u oe ke tswa' kawkrr. Krr oeyä ftaryem ìlä nga, ma Tsyara. Krra eana tsawke fäkayä, oel nìn tsat ulte paylltxe fayluta sran, fì'u lu 'awvea tsawke aean mawkrra Tsyara zola'u oene sìk.
- San ulte lu oer mipa pänutìng. Trro oel rayun Kaytarit. Ulte moe tätxaw ngane ulte 'awstengyem oeyä vawma ioit sì txepit Kaytarä wä sìvawm KINäyä sìk.
Laren rikx fa metnaw. San tam. Txo ke tivok oel fìtsenget, fpe' ngaru 'upxaret sìk. Tsakrr po lrrtok soli.
- San set eyk oet ne säfpxäkìm. Ngal pänutolìng futa wìntxu säfpxäkìmit oer sìk.

Laren molìn ulte vll tìma tìtxulat frato a ta tskxe avawm a Tsyaral ke tok li. Tsal nga' sloa säfpxäkìmit a ta rìn. Larenìl munge sä'ot fte tsaru piak sivi.
- San fìtsenge, mì mo ngeyä, srak? sìk pawm Tsyara.
- San fìtsenge sìk, 'eyng Laren.

Mefo za'u ne säfpxäkìm. Pol yem sä'ot nemfa ropx ulte fmi piak sivi. Tsyara tìng nari fratsengur syena alo, tirea peyä lu ku'up ta *tìkeftxo. 'Ur sìtxulayä letskxe fkan keftxo, mo lolu mek, ke'ul ke tok tsengit uo ayram akxayl. Ke stawm fkol kea pamit, ke'u ke rikx mungwrr ngula ayaungia a mì aykemyo. 'Efu Tsyaral futa lu nì'awtu.

Säfpxäkìmur Laren piak soli. Kea mol ke tok tsengit a uo säfpxäkìm, nì'aw kxemyo yapayä a luke 'opin, luke pam, luke atan. San ma tuté, ngeyä säfpxäkìm sìk, poltxe rolyu.

Tsyaral nìn tsat nìsteng pxel nìn tsat pxaya alo. Pehifkeyìl tok tsatsenget? fpìl poe. Kawkrr tsat ke olomum. Slä kxawm mì fìkifkey rayun Kaytarit.
'Olefu poel *tì'ampit Larenä mì etnaw sneyä. San ke tsun pive'un nga sìk, poltxe po nìfnu.

Tsyaral fyep tstalit. San *zongyu! Zongyul terok säfpxäkìmit frakrr sìk. Tolìng nari fratsengur.
- San srane. Terok frakrr. Suteo fmeri ngat kxivakx, suteo fmi leykivu ngar yayayr fte yak sivi ulte suteo lew si ngeyä menarir fte fpxiväkìm ne säfpxäkìm atsleng. Suteo fmi tìftang sivi ngar fa tskalep, suteo fa tukru, aylapo fa aylì'u atsleng. Ulte fkeytok 'awa zongyu a fmi tìftang sivi ngar fa tìyawn. Ngian po lolu ngay nìwotx ulte kawkrr ke rol ngar nìfya'o atsleng sìk.

Ulte tsakrr rikx fa metnaw, teya ta tìyawn sì tsìlpeyluke ulte kä'ärìp poet kxamlä säpfpxäkìm.

---

Srake poel rolun pot alu yawnetu sneyä a lu poru menari pxel txep? Srake fu rerun pot mi? Po wolem wä *pezongyu hayalo?
Krra tìran mì ton *ketuwonge mì atxkxe akewong, srake nrrr sanhì tawmì?

Ke omum oe. Pol ke omum tsat nìteng. Kxawm keng KINäl tsat ke omum. Fo lu fkew, srane, slä ke lu for fratìtxur ulte holpxay hifkeyä to holpxay a fko tsun tsive'a lu pxay.

Tìran 'evenge mìkam hifkey slä fya'ot peyä wan vurìl a poeteri. Kxawm poe lu kerusey, kxawm rey mi. Ayfmawn väpirä nìk'ong mìkam hifkey ulte lu ngay ke frakrr.
Slä 'awa säomumit awngal omum am'aluke: kllkxem meka kelku a 'oma tsawkeäo. Tsatsenge rolyu pey ulte rol poeteri.

---

Lu hasey. Vur lu 'änsyem. Kxawm ayngaru sunatsu pxel oer.

Aylì'u akeawnomum:
mezama ayzìsìt - centuries (plural)
tìkeftxo - sadness
nìknitram - unhappily
tì'ampi - touch
zongyu - guardian, defender
ketuwonge - female alien

Trr 'Rrtayä

Fikintrr lolu Trr 'Rrtayä nìmun. Trrkive oel hu mevenge oeyä frrfen tsrayit alu Staré Město (Spuwina Tsray), taluna tsatsenge sute ftxozä si tsatrrur nìfya'o a'o' sì nìteng fko tsun nivume fyape rey mì meoauniaea. Fìftxozät holawl sutel a vewng aysngelit, ha frapo tsun tsive'a fya'ot a fkol ska'a sngelit, nivume fyape pxìmun'i aysngelit ulte nìteng käteng hu lahea sute nì'o'.
Ayeveng uvan si, makto hì'ia fa'lit fu ngop ayrelit. Kop tsun frapo nivìn ayioangit a eltur tìtxen si. Pelun fo eltur tìtxen si? Fo ke lu rusey, taluna fkol ngop fot fa sngel alu fngap. Fo ke rey, slä fo lam pxel rusey. Tìng nari.

Ayrel nì'ul. Lu sìlronsem, kefyak?

Sìrol Larenä Tor - hapxì atsìve

Nì'i'a Tsyara molìn pone. San slä oeng yak soli nìtxan ta txele a plltxe oeng tsateri nìsngä'i. Ngal ke peng oer teyngta pelun ayropx 'ìp mì ton sìk.

- San nga kalmä ìlä fya'o angim. Tìran mìkam hifkey. Srake ngal tsole'a kifkeyt a luke sanhì?
- San srane, pxaya alo. Tsole'a oel tawit a hu tsawke a lu hì'i na txepìva, a nga' le'awa kifkeyt a taw tseyä lu mek mì ton. Tsole'a oel tawluke a kifkeyt suteyä akeftxo peseng tsawke nrr äo yo txampayä.  Tolìran oe kxamlä meka seng *Karatìnä ulte tse'a vawma sutet a ingeynga'a kem si a ngop tawsyuratanit fte tivìng atanit kllteru a tsawkeluke sìk.
- San fìkifkeyur ke lu sanhì sìk.
- San srake tsaw lu snewsye fìtxan kuma nga 'ì'awn kelkumì ? sìk.
- San kehe. 'Uol alahe tok wrrpati sìk. Po tìng nari poer. San srake ngal tsat new tsive'a? sìk.
Molte poe.

Ulte *fratxep atanä 'olìp tsìk nìteng pxel sa'u srer. Mo 'ia mì sìvawm. Tsyara rikx fte tsivun tsive'a few 'etnaw Larenä. Po ke rikx kaw'it, slä pouo ayskxe zup ftu ayropx ulte atan fpxäkìm nemfa.

Taw lolu vawm nìtxan, ngian poe tsun tsive'a nìltsan taluna kxamlä tìvawm 'on rikx. Tsaw nrr ulte atan zup ne ayskxe, ayaungia angul sì fra'u alahe. Tsyara tìng nari nefä.

Tuteo tìng nari poeru. Po lu apxa to ayram, mawl tawä ke tam ulte hufwa nrr nìtxan, poel omum futa po to fratìvawm lu vawm. Po lam stum na tutan a yemstokx 'aret a nga' tìvawmit afe' nì'ul. Poel stolawm nì'aw Larenä syehati atìfnunga', 'ekongit txe'lanä sneyä sì tìrolit tsngawyayoä a lìm, slä mì re'ol sneyä 'olefu *tìhanghamit vrrtepä.

Tutel a mì saw nìn poet, nemfa poe ulte Tsyaral 'efu wewa tìvawmit vitramì. Po ke tsolun 'ivärìp keng menariti. Slä tute ramikx. Po mìn ulte kxeltek tsyokxit ulte tsìk ke lolu nì'awtu, snew tutanit a lu poru menari a ta txep, hì'ia tutanit a zawng ulte syaw Tsyarar.

Poe zolawng ulte mìn neto. Krra tìng nari ne'ìm, ropxìl ke tok tsatsenget. Nì'aw kxemyo a ta txa'a tskxe sì aytep atanä ulte Larenìl meyam poet fa txura mepun. San tsaw lolu nì'aw unil afe' sìk, sleyku poet mawey. Pol fyep poet snone ulte 'ampi nikret poeyä. San sre txana krr oe fmäpetok txonkrr, slä tsakemur ke lolu kea kum. Fo räpawn fìtsap, fraKINä nìwotx, fol nìn oet. Pxìm oe tolìng nari foru krra nrr fa atan avawm ulte tìsraw seyki tutéru a yawne lolu oer. Set oe ke tìng nari. 'ì'awm nemfa ulte rol ulte ayropx oeyä latem ne tskxe mì ton sìk.

- San oe 'efu tsewtx sìk, tsìsyì poe.
- San kä sìk volin po. San ngal rayun payti mì mo a yur, tsun yäpivur ta tsatìwew. Tsakrr ralyol ngar sìk. Pol fyep tsoykxit peyä ulte eyk poet mì snayì a mìn.

Tengkrr Tsyara yäpur mì fay asom, munge Larenìl 'otxangit ulte hawl tsat. Lolu alaksi li krra za'u Tsyara a yemstokx srät fte slivu ukxo. Poe holeyn mì *nivi, sleyku nikreti sneyä ukxo ulte pey.
Ulte Larenìl ngop ayrelit poer.

Fìalo rol teri lahea unil a tsamì po lu *Eywatsyìp sì kxutu KINäyä. Pamtseo lolu yrr sì teya ta hato sì ayrawm sì txopu ulte ayatan 'awstengyäpem mì *samtseng a tsamì teyra Laren tsam sami wä ayuk sì ayvrrtep a ta ayunil akawng. Fo lolu KINä, ngolop yo'kot pxawpo, 'eko, takuk pot fa layona sukru ulte Laren 'eyng fa txep sì yrrap. Slä nì'i'a fol lätxayn pot, tìrol slu mawey sì keftxo nì'it ulte ayrel skäpa'a mì fay krra mezama ayzìsìt ftem.

Krra fko ftang stivawm syena famit tìrolä ulte atan 'ìp mì ya, sngä'i Laren rivol lahea tìrolit. Fìpum lolu mip, fol ke omum tsat nìltsan mi. Ayzekwäl peyä ke omum kemit a sweylu txo sivi ulte tätxaw ke 'awlo, mokri peyä latem taluna pol ngop wayä aylì'ut tengkrr rol. Tsyaral omum teyngta pelun po tsakem si - taluna fìalo po rol poeteri alu way a teri tìfwusem peyä. Teri tìyawn asom sì tìfwusew a luke tì'i'a, teri hifkey a uo hifkey, teri vawma ayioi lefngap, teri ayzongyu a wem fa *tìtsleng sì ingyentsyìp. Pol zasrìn fralì'ut a poltxe poe ulte frapum sar sì latem. Ngolop txayot mì mo a hahaw; soma sawke ateyr nrr uo tampay a luke tì'i'a ulte ngop fìwopxit yapayä, sutanìl  a koak lu to 'okrol ngop tawsyuratanit fte skiva'a tìvawmit. Ulte rol teri Kaytar nìfya'o-o angay. Pol stä'nì txepit tìyawnä poeyä ulte sleyku tsat rusey ulte speykaw poer nìmun.

Slä tìrol 'oli'a fa tìpawm, tì'i'a akelaw lìng mì ya ulte fkol stawm ngamit. Furia tìrol vayar mefo pey, slä olomum futa ke lu nì'ul, ke li.

Tsyara tsngawvìk. San set tsaw lu txele oeyä, ma Laren sìk, plltxe fa tsngawpay. San ngal teykätxaw oer Kaytarit a fì'uri ngaru seiyi irayo sìk.
- San tsaw lolu tìrol nì'aw sìk. Po rikx fa mepun. San txana krr ftolem takrra muwìntxu oel tìrolit amip sìk.
Po hum nìmun mawkrra 'ampi keyt poeyä lok säfpxäkìm a tsalok kllkxem poe ayawnemstokx mì srä. Tsakrr Tsyara säfpxäkìmur tstu soli, tìran ftu *txep atanä ne txep atanä ulte leykatem atanit ne tìvawm fa syeha. Pol tsre'i srät ulte klltxäpeykay mì nivi, tsakrr klltxay txankrr sre fwa sngä'i hivahaw.

Lolu tìvawm mi krra tìtxen soli luke fwa omum tì'eyngit pelun. Menarir piak soli, klltxay nìfnu, tìng nari frapa'oru, slä ke'u ke latem. Fu latem srak?

Tsakrr poel pot tsole'a; po heyn mì fewtusoka pa'o moä, pol mepunit 'awstengyem äo tsuktsìm nìsteng pxel po tsakem soli krra heyn tsatsenge 'awvea alo. Menari peyä fnolu luke fwa rikx, lolu tsawl sì vawm mì mo a teya ta tìvawm. Po ke rikx kaw'it.
- San ma Laren sìk, syaw poe nìfnu taluna fpìl futa kxawm po latsu rel atsleng nì'aw.
- San srane sìk, 'eyng po, slä ke rikx. San oel nìn ngat hama txon nìteng tengkrr nga hahaw. Oel tok fìtsengit txankrr to krr a nga tsun ronsrelngivop ulte ye'rìn slu nì'awtu nìmun. Keng krra hahaw nga, fwa tok fìtsengit ngal lu ketsukspaw.
- San oh, ma Laren sìk. Zola'u tìfnu alu tìpängkxo akepawnlltxe. Tsakrr poel munge sräti neto ulte Laren kä poene.

---

Aylì'u akeawnomum:
Karatìn - Carradyne, name of land or world
txep atanä - torch
tìhangham - laughter
nivi - bed
Eywatsyìp - God
tsamtseng- war place, battlefield
mezama ayzìsìt - centuries (plural)
tìtsleng - lie
tawsyuratan - here used in meaning of rainbow

Zìsìkrr aysyulangä a'usong zola'u nìmun

Zìsìkrr awew kolä neto (tse, fpìl oel futa fìzìsìt kxawm ke zola'u ke li :), stum kea herwì ke zalmup). Aysyulang sngä'i 'ivong ulte tsaw sunu menariru, keng fko tsun tsive'a ayhì'angit. Tìng nari oehu.

Tsopì 'ewll alu lungwort

'Ewll alu coltsfoot

Hì'ang arìkean tìran ka fya'o

Sìrol Larenä Tor - hapxì apxeyve

Poe rikx ulte molun'i lahea hapxìt tsnganä. Slä tsngan lolu wew sì txa' krra frìp tsat ulte tsìk poel tse'a futa *txeptsyìp atanä 'ìp. Hìmtxampe krrä poel yune vurit peyä?
- San pivey sìk, volin po ulte hum kxamlä *säfpxäkìm a lu lok tsongropx. Set tsatsenget tok ekxtxua tskxel angul nì'aw; krra syena ayatanvi tsawkeyä 'ìp, fratsongropx latem ne vawta tskxe. Laren tätxaw maw swaw ulte munge layona 'otxangit. Lu tsaru mevola telem apxayopin sì txanatan ayswek. Tsyara kawkrr ke tsole'a 'otxangit nafì'u. Krra Laren heyn, 'ampi 'otxangit ulte ayatanit nrr, mo slu teya ta fam.
- San tsaw lu 'eylan oeyä, peng hu lrrtok. Nìmun 'ampi 'otxangit, fkol tsun stivawm famit a slu tìfnunga', fam a luke lawr. Laren sngä'i rivol.

    Oe lu eyktan a poru frapo lom lu
    mek lu atxkxe oeyä...

...'awvea aylì'u tswayon krra Laren rol fa txukxa mokri alor. Tsyaral yolune nìno tìrolit a'änsyem, poel yune fralì'ut ulte fmi ziverok, slä tswa' frapumit. Aylì'u tswolayon asim, 'ampi poet ulte tätxaw nemfa tsayapay; tok fìtsenget slä 'ìp nìwin nìtxan ulte poe ke tsolun ziverok keng ralit seyä. Lawrìri a tsìsyì teri ayzazam vurä akepawnlltxe tenga kem lolen. *Ayteptsyìp atanä slu txanatan nì'ul, ayho'on atanä tsawl slu sì srew vaykrr ya slu teya ta opin.

Aylì'u, pamtseo, ayatan; Larenìl Tor 'awstengyolem fra'ut ulte täftxu ayrelit poer.

Poel tse'a pot nìtengfya po tsäpe'a ayunilmì: eyktan, txur, tsawl sì mi seykxel, hu nikre alayon nìsteng pxel nikre poeyä sì menari atxanatan. Lu poru pxen ateyr, raspu' a'ekxin, ngima 'are rikx mì hufwetsyìp pxel ayherwìva. Pxaw zare' heyn ioi lefnap a rì'ìr si tsawker, snepa tstal apxa kllkxem mì fa'o peyä. FìLaren a'ewan alu rel a ta unil tìran kxamlä kifkey helkuä alor sì ngonga hilvanä aean. Ulte kifkey rikx popxaw, eylan sì ayyawnetu ulte nìpxi 'awa tuté a slu muntxate Larenä. Fratrr lu mawey teya fa *tìhangham.

Tsìk tìvawm za'u. Pol tok fìtsenget.

Lawr slu tsleng, ayatan slu vawm, aylì'u slu keftxo sì tìfnunga'. Tsyaral tsole'a futa Laren tìtxen si mì helku a smon slä mek. Tse'a futa fwew mì framo sì kä mì hifkey a ke tse'a pol vay fìkrr. Nìn fyape txìng kelkuti, tìran ne yapay a mì seng a lìm fa säsìlpey a tsaw lu kxener helkuä alahe. Po kolä alìm, alìm nìtxan ulte mipa senge 'ìp äo mehinam peyä fratrr, ulte apxa tsawke asom latem ne tun sì rim, slä kifkey lolu mek mi. Po za'u ne fratsenge a wìntxu poet sì ne pxaya tsenge alahe ulte nì'i'a, krra 'ia nìwotx ulte new tivok kelkuti, kelku peyä za'u ne Laren.

Mì fìkrr peyä teyra pxen slu ngul li. Slä tìrol var. Srr, ayzìsìt sì mezama ayzìsìt ftarmem ulte Laren lu lekye'ung sì ngeyn, slä ke koak. Tsawke nrr fa rìkeampin sì 'ompin sì ta'lengeampin ateyr, slä maw *fratìmìn nga' opinit nìnän. Fìfya Laren rol teri srr sì ton a lu mek sì luke tì'ia, krra poru lu ronsem amuiä nì'aw taluna pamtseo sì ayok ulte Tsyara tsun 'ivefu tsat ta tìrol peyä.

Ulte krra ayrel slu neyn, pamtseo tìftang si ulte peyä mokril a sunu ngop pamit asyen, po lrrtok soli ulte nìn poet ulte Tsyaral omum futa poe nìwotx rerikx.
- San ngaru irayo seyiy sìk, poltxe nìfnu. Larenìl munge 'otxangit ulte txìng poet taluna txon.

---

Haya rewon lolu wew sì lepwopx nìpxay, slä Larenìl eyk poet nemfa na'rìng fte tivaron. Mefol fewi flìa swiräti ateyr alu nìmawl palutsyìp nìmawl yerik. Tsapo lu win nìhawng fte tsivun fko stivä'nì pot nìftue ulte lu poru sre' apxay nìhawng fte tsivun fko spivang pot nìftue. Tsyarar ke'u, sätaron to tìspusang lu sìltsan. Tengkrr tul few na'rìng avawm poel 'efu tìprrte'it azey; poel syep tskot a ke sar kaw'it sì ayswizawit alayon a ta rìn utrala atxa'. Fkol yemstokx mefot fa flawkx angul ulte lu Larenur hawre' a ta re'o nantangä. Ayrìk a äo ayhinam mefeyä sru' sì sleru fwel krra tul mefo kxamlä sa'u.

Tätxaw kelkunemfa luke fwa tolaron ioangit aketsran, slä ngeyn nìtxan ulte Larenìl hawl wutsot atxan mì mo a yom. Mefo lrrtok si fìtsap, Tsyaral nìn kxamlä ropx a uo re'o Larenä fìwopxit a slele few taw ulte hawngkrr tsole'a futa ropx latem ne tskxe.

- San Tsakem pelun len? sìk, polawm poe. San ulte nga pelun kawkrr ke kä wrrpa mì ton? sìk

Po rikx fa mepun. San lu oer lun. Ton ke sunu fìtsenge sìk. Pol näk tuna naerit a'awnem ta apxa tsngal a fko ioi si fa lora ayskxe. San peng ma Tsyara, kifkeyri a za'u tsata, srake sanhì nrr tsatsenge? sìk
- San srane. Txana krr ftolem, slä zerok oe mi. Ton lolu ingyenga' sì vawm ulte sanhì lolu hì'i, wew sì alìm. Krro krro fko tsun tsive'a ayrenuti. Krra kifkey lolu 'ewan li, sutel tìng tsayrenur aystxoti ulte plltxe ayvurit sateri sìk.

Laren molte. San Fpìl oel futa tsakifkey ngeyä oeru sivunu. Pum oeyä lolu steng nì'it, slä sanhìr ayoeyä lu 'opin azazam. Krro krro sa'u wan mì yapay fte nivrr nän. Tsakrr lu fkoru tì'efu a tonìl yemstokx sräti aflì. Pxìm oe slele fa uran äo taw *letxon 'awsiteng hu tuté a yawne lu oer. Nì'aw fte tsivun moe nivìn sanhìt. Nìteng lolu krr asìltsan fte rivol sìk. Mokri peyä slu keftxo nìmun.

Tìvawm fpxäkìm nemfa mo a yom, tìvawm sì tìfnu, wutso slu wur ulte Tsyaral tse'a keyt peyä hu tìngäzìk. Tafral poe kllkxem, kä pone ulte heyn lok Laren. Po lrrtok soli ulte tsìk fratsenge *tep atanä sngä'i nivrr. Pol stxenutìng poer tuna swoat ulte ayzekwäl poeyä swawtsyìpo 'ampi pumit poanä krra tel tsngalit.
- San Moeri nìsteng sìk, poltxe Tsyara. San krra hufwe lu sang nìtam ulte lahea sute lìm, kem a sunu moer lu fwa klltxay 'awsiteng äo taw asloa. Kaytar oesì sìk. Poe ftang ulte tìng nari Larenur.

Menaril peyä steftxaw poet. San Poru syaw Kaytar, srak? sìk.
- San po sivunu ngar, ma Laren, ulte fpìl oel futa nga sivunu por nìteng. Lu tsawl hu nikre atun ulte lu poru txep mì menari. Tìtxur peyä lu steng na pum oeyä, slä po lu txur nì'ul. Ulte lu poru ronsem atxur. 'Awa txonmì fol stä'nì pot, slä ke tspang; nì'aw munge pot ftu oe sì kifkey peyä. Tsakrrta oel fwew pot. Omum *aysäfpxäkìmit, lu oer vawma ioi mì zare', oeri fo ke tsun tìftang sivi sìk.

Larenìl näk naerit nì'it, nìn txepit atanä a rì'ìr säpi mì sngal. San holpxay kifkeyä lu tì'i'aluke, ma Tsyara sìk.
- San lu oer hìmtxan krrä a kin oel. Oe ke sleru koak, ma Laren, nìsteng na nga. Oel pot fwasyew sìk.
- San po lu yawne ngaru nìtxan, kefyak? sìk.

Tsyara fmoli wivan lrrtokit teya fa tìyawn, slä ke flä. San srane sìk, pllngay ulte set lam fkoru fwa mokri peyä lìm nì'it. San sran, nìtxan. Pol oeti 'eykefu nitram, ma Laren. Moe käteng 'awsiteng yola krro, slä pol oeti 'eykefu nitram. KINä tsat ke tsun skiva'a. Tìprrte' lolu fwa oel nì'aw nìn pot, fwa 'efu sämyamit mepunä peyä, fwa tse'a lrrtokit peyä sìk.
- San tslam sìk. Po lrrtok soli nìmun, slä po ke 'efu nitram. Fko tsun mivun'i tìfnuti.

---

Aylì'u akeawnomum:
txeptsyìp atanä - candle
txep atanä  - torch
säfpxäkìm - entrance, gate
tìhangham - laughter
fratìmìn - every turn, cycle
mezama zìsìt - century
ropx - here it is used in meaning "window"